Tahal Jirel shared Laxmi Tamang's photo.
तामाग, शेर्पा, थारु, चेपाङ्ग, आदि जातिलाई बाहुन, छेत्री, नेवार, मगर, गुरुङ, राई र लिम्बुसंग तुलना गर्नु तामाग, शेर्पा, थारु, चेपाङ्ग, आदि जातिहरुको गर्वको विषय हो भनि बुझ्नु पार्छ |
किन कि विगत २४५ वर्षसम्म उनीहरुलाई विधिवत रुपमा राज्य सत्ताले मासिने दाश हुने मतवाली भनि सन् १८५४ मा लेखिएको मुलुकी ऐन मार्फत शोषण दमन गरि यातना दिएर सामाजिक र आर्थिक रुपमा पछाडी पारेता पनि उनीहरुले आफु सरह ठान्छन यी जातिका मानिसहरुलाई | नेपालमा परापुर्बकाल देखि सुबिधा पाएको र नपाएको समुदायहरु |
यूरोपको भ्रमण पश्च्यात जंग भाहादुर राणाले सन् १८५४ (वि.स. १९१०) मा मनुस्मृति र जयस्थिति मल्लले लेखेका कानून, मानव न्याय शास्त्र लगायत अन्य ग्रन्थहरुको आधारमा लेखेको नेपालको कानून, मुलुकी ऐनमा नेपालका मानिसहरुलाई ५ समूहमा बर्गिकरण गरेको छ छुनु हुने नहुने, चोखो नचोखो र पानी चल्ने नचल्ने आधारमा | जस अनुसार वर्गीकरण यस प्रकार छ:
क) चोखो छुन हुने जातहरु
१. "तागाधारी" (जनै लगाउने) ले खस-बाहुन, ठकुरी, छेत्री, तराईको बाहुन र राजपुत, र केहि हिन्दु ब्राह्मण नेवार जातहरु: राजोपाध्याय, भट्ट, झा |
२. नमासिने मतवाली (दासी नहुने): राई, लिम्बु, सुनुवार, मगर, गुरुङ, नेवार बुद्धिस्टहरु
३. मासिने मतवाली (दासी हुने): थारु, चेपांग, कुमाल, शेर्पा, हायू, भोटे (तामांग), घर्ति
ख) चोखो नभएको/ छुन नहुने जातहरु
४. पानी नचल्ने तर छुन हुने जात: नेवार समुदायको जोगी, कसाई, खड्गी, मुस्लिम र यूरोपियनहरु
५. पानी नचल्ने, छुनु नहुने जात:
- पहाडको कामी, सार्की, दमाई, बादी, गाइने, आदि |
- तराईको धोबी, हलखोर, चमार, दुशाद, डोम, मुसहर, आदि |
- नेवारको कुलु, पोडे, च्यामे |
समूह १ को समुदायलाई समूह २ संग तुलना गर्न मिल्दैन | त्यसै गरी समूह १ र २ को लाई ३, ४ र ५ संग तुलना गर्दा कति न्यायोचित होला एक मानव भएर निस्पक्ष सोच विचार गर्दा मानव कल्याणको लागि |
मन मस्तिष्क भ्रस्ट र दाश मानसिकताको भए पछि मानिसहरुको व्यवहार पनि भ्रस्ट र दशी हुन्छन भन्ने प्रमाण हाम्रो राष्ट्रले विश्वमा प्रमाणित गरिदियो जब विश्वको १७७ राष्ट्रहरु मध्ये ११६ भ्रस्ट राष्ट्र र चौथो भ्रस्ट राष्ट्र दक्षिण एसियामा भनि सुचिकृत गरे ट्रान्सप्यरेन्सि इन्टरनेसनलको २०१३ को प्रतिवेदनले |
साथै "द ग्लोबल स्लेबरी इन्डेक्स २०१३" ले नेपाललाई पाचौ आधुनिक दाश दशी भएको राष्ट्र भनी सुचिकृत गरिदिएको छ १६५ राष्ट्रहरुको अवस्थालाई तुलनात्मक विश्लेषण गर्दा |
किन कि विगत २४५ वर्षसम्म उनीहरुलाई विधिवत रुपमा राज्य सत्ताले मासिने दाश हुने मतवाली भनि सन् १८५४ मा लेखिएको मुलुकी ऐन मार्फत शोषण दमन गरि यातना दिएर सामाजिक र आर्थिक रुपमा पछाडी पारेता पनि उनीहरुले आफु सरह ठान्छन यी जातिका मानिसहरुलाई | नेपालमा परापुर्बकाल देखि सुबिधा पाएको र नपाएको समुदायहरु |
यूरोपको भ्रमण पश्च्यात जंग भाहादुर राणाले सन् १८५४ (वि.स. १९१०) मा मनुस्मृति र जयस्थिति मल्लले लेखेका कानून, मानव न्याय शास्त्र लगायत अन्य ग्रन्थहरुको आधारमा लेखेको नेपालको कानून, मुलुकी ऐनमा नेपालका मानिसहरुलाई ५ समूहमा बर्गिकरण गरेको छ छुनु हुने नहुने, चोखो नचोखो र पानी चल्ने नचल्ने आधारमा | जस अनुसार वर्गीकरण यस प्रकार छ:
क) चोखो छुन हुने जातहरु
१. "तागाधारी" (जनै लगाउने) ले खस-बाहुन, ठकुरी, छेत्री, तराईको बाहुन र राजपुत, र केहि हिन्दु ब्राह्मण नेवार जातहरु: राजोपाध्याय, भट्ट, झा |
२. नमासिने मतवाली (दासी नहुने): राई, लिम्बु, सुनुवार, मगर, गुरुङ, नेवार बुद्धिस्टहरु
३. मासिने मतवाली (दासी हुने): थारु, चेपांग, कुमाल, शेर्पा, हायू, भोटे (तामांग), घर्ति
ख) चोखो नभएको/ छुन नहुने जातहरु
४. पानी नचल्ने तर छुन हुने जात: नेवार समुदायको जोगी, कसाई, खड्गी, मुस्लिम र यूरोपियनहरु
५. पानी नचल्ने, छुनु नहुने जात:
- पहाडको कामी, सार्की, दमाई, बादी, गाइने, आदि |
- तराईको धोबी, हलखोर, चमार, दुशाद, डोम, मुसहर, आदि |
- नेवारको कुलु, पोडे, च्यामे |
समूह १ को समुदायलाई समूह २ संग तुलना गर्न मिल्दैन | त्यसै गरी समूह १ र २ को लाई ३, ४ र ५ संग तुलना गर्दा कति न्यायोचित होला एक मानव भएर निस्पक्ष सोच विचार गर्दा मानव कल्याणको लागि |
मन मस्तिष्क भ्रस्ट र दाश मानसिकताको भए पछि मानिसहरुको व्यवहार पनि भ्रस्ट र दशी हुन्छन भन्ने प्रमाण हाम्रो राष्ट्रले विश्वमा प्रमाणित गरिदियो जब विश्वको १७७ राष्ट्रहरु मध्ये ११६ भ्रस्ट राष्ट्र र चौथो भ्रस्ट राष्ट्र दक्षिण एसियामा भनि सुचिकृत गरे ट्रान्सप्यरेन्सि इन्टरनेसनलको २०१३ को प्रतिवेदनले |
साथै "द ग्लोबल स्लेबरी इन्डेक्स २०१३" ले नेपाललाई पाचौ आधुनिक दाश दशी भएको राष्ट्र भनी सुचिकृत गरिदिएको छ १६५ राष्ट्रहरुको अवस्थालाई तुलनात्मक विश्लेषण गर्दा |
No comments:
Post a Comment