Sunday, March 30, 2014

मिलेर बस्न नजान्ने र शासन सञ्चालनमा निरन्तर ढंग नपुर्‍याउने झगडालु जातिहरू बस्ने मुलुक


रुसको समर्थन पाएका राष्ट्रपति भिक्तर यानुकोभिचविरुद्ध युक्रेनको राजधानी किइभमा उर्लिएको पश्चिमी राष्ट्र समर्थित शक्तिको क्रान्तिकारी लहरले यानुकोभिचलाई अपदस्त गरेर नयाँ सत्तालाई स्थापित गरेको महिना दिन नपुग्दै रुसीभाषी बहुल दक्षिणी क्रिमिया स्वायत्त प्रदेशमा सुरु भएको अर्को प्रतिलहरले मुलुकको नक्सा नै परिवर्तन गरिदियो । त्यहाँका अधिकांश मतदाताले 'आत्मनिर्णयको अधिकार' प्रयोग गर्दै झटपट आयोजना गरिएको जनमतसंग्रहमार्फत् युक्रेनबाट छुट्टिएर रुसमा गाभिने निर्णय गरे । सन् १७८३ देखि रुसी साम्राज्यको अधीनस्त रहेको र १९९१ मा सोभियत संघ धराशयी हुँदा प्राविधिक रूपले मात्र युक्रेनको अंग बन्न पुगेको क्रिमियालाई रुसले पनि विलम्ब नगरी स्वागत गरिसक्यो । यसरी हेर्दा हेर्दै असंवैधानिक ढंगले देश टुक्रिएर रुससँग जोडिएपछि हतास र स्तब्ध किइभमा अहिले अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको रुवाबासी चलेको छ । तर, अन्तर्राष्ट्रिय कूटनीतिमा यस्तो प्रतिगमन हाबी भएको छ कि अब कमजोर मुलुकको संविधानमा के लेखिएको छ भन्ने सार्वभौम राष्ट्रको अस्तित्वसँग जोडिएको महत्त्वपूर्ण प्रश्नमा संयुक्त राष्ट्रसंघले समेत कुनै चासो देखाउन छाडिसक्यो । किनकि युगोस्लाभियादेखि युक्रेनसम्म आइपुग्दा महाशक्ति राष्ट्रहरूमा व्याप्त 'जसको लाठी, उसैको भैंसी' जस्तो लठैत प्रवृत्तिले उसको आफ्नै अस्तित्व संकटग्रस्त भइसकेको छ । आफ्नो सुरक्षा गर्न नसक्ने, मिलेर बस्न नजान्ने र शासन सञ्चालनमा निरन्तर ढंग नपुर्‍याउने झगडालु जातिहरू बस्ने मुलुक परस्पर विरोधी विदेशी शक्तिको नयाँ शीतयुद्धको चेपुवामा परेर अस्तित्वहीन हुने जुन नजिर स्थापित हुँदैछ, त्यसको पछिल्लो कडी हो, युक्रेन । ( डा. जुगल भूर्तेल,)

No comments:

पहिचान सहितको सङ्घियता र जिरेल समाज

जिरेल भएको नाताले जिरेल समाजमा जिरेल भाषा सहित आफ्नो परिचयले नै अधोगति लीई रहेको अवस्थाले मलाई चिन्तित बनाएको छ । हामी जिरेल हरुले हाम्रो ...